Ձմերուկի մշակում

Սեղանի ձմերուկը միամյա, խոտանման ցողուն ունեցող լիանների տիպի բույս է: Արմատային սիստեմի խոր գնացող և լավ զարգացած լինելու, տերևների խիստ կտրտվածության և ամբողջ բույսի թավոտության շնորհիվ ձմերուկն ունի բարձր երաշտադիմացկունություն: Սերմերը սկսում են ծլել 12C-14C ջերմաստիճանային պայմաններում: Աճի լավագույն ջերմությունը 26C -30C է, ցրտահարվում է -0.5C –ից -1C-ում: Ջերմության պակասի դեպքում նրա աճը դանդաղում է և իջնում է պտուղների շաքարայնությունը, իսկ խոնավության ու առատ անձրևների դեպքում հիվանդանում է սնկային հիվանդություններով: Ձմերուկը լավ աճում է ավազակավային և կավավազային օրգանական նյութերով հարուստ հողերում: Դրա մշակման համար առաջնակարգ նշանակություն ունեն հողի ստրուկտուրան, նրա օդաթափանցելիությունը և օրգանական նյութերով ապահովվածությունը: Նրա համար լավագույն նախորդներ են բազմամյա խոտաբույսերը:
Բազմամյա խոտերի ճմուտում ցանք կատարելու դեպքում անհրաժեշտ է հրաժարվել բազմամյա խոտի վերջին հարից և դաշտը հերկել օգոստոսի վերջին, որպեսզի բույսերի մնացորդները մինչև գարուն լրիվ քայքայվեն: Աշնանն անհրաժեշտ է կատարել ցրտահերկ` 25-30սմ խորությամբ, վաղ գարնանը փոցխելով վարի ուղղահայաց ուղղությամբ, ցանքից 5-7 օր առաջ կատարելով չիզելում, իսկ եթե ցրտահերկը նստել է և ամրացել` 15-18սմ խորությամբ կրկնավար:

Ցանքի լավագույն ժամկետն է, երբ հողում ջերմաստիճանը հասնում է 12C-13C-ի: Ստորերկրյա ջրերի բարձր մակարդակ ունեցող հողերում ձմերուկը մշակում են հարթ մարգերում կամ կորիներով, իսկ մնացած հողերում, ուր ձմերուկը 4-5 անգամ պետք է ջրվի, մշակում են թմբերի վրա և ջրում են ակոսներով: Թմբերի լայնությունը պետք է վերցնել 2.8մ, իսկ բույսերի հեռավորությունը` 40-50սմ: Մեկ հեկտարում ցանում են 4-5կգ սերմ: Քեշի եկած հողում ցանքը կատարում են թրջած կամ ծլեցրած սերմերով: Սերմերը ծլում են ցանքից 5-6 օր հետո: Առաջին իսկական տերևների առաջացումից, ծլելուց 8-10 օր հետո, կատարում են առաջին նոսրացումը` յուրաքանչյուր բնում թողնելով 2 բույս: 4-5 տերևի առաջացման փուլում, կատարում են բուկլից բոստանի վար են դնում: Այս աշխատանքի ժամանակ 0.6-0.8մ լայնության ջրակոսը խորացվում է մինչև 50սմ և վերցրած հողը երկու կողմերից լցվում
թմբին` բույսի ցողունի վրա, 15-20սմ-ից ոչ պակաս հաստությամբ, որպեսզի բույսը հեռու մնա ջրակոսից: Սրան զուգընթաց կատարում են նաև վերջին նոսրացումը` յուրաքանչյուր բնում թողնելով մեկական բույս:
Ձմերուկի խնամքի մեջ են մտնում քաղհանը, փխրեցումը, ոռոգումը և հիվանդությունների և վնասատուների դեմ պայքարի աշխատանքները, որոնք կատարում են ըստ անհրաժեշտության:
Ձմերուկը մինչև ծաղկելը պետք է քիչ ջրել, հնարավորորության դեպքում` բոլորովին չջրել: Ջրումները անհրաժեշտ է կատարել միայն օրվա հով ժամերին:

Կախված սորտից, ձմերուկը սկսում է հասունանալ հուլիս-օգոստոս ամիսներին: Հասուն ձմերուկի կեղևը փայլուն է, պտղի պատկերը պարզ գծագրված, պտղակոթի մոտ բեղիկը չորանում է և խփելիս խուլ թփոց է լսվում: Ձմերուկի բերքը հավաքում են պարբերաբար, վաղ առավոտյան կամ երեկոյան: